Kur'an okurken nelere dikkat etmeli?

[dindersi]

Peygamberimiz insanları inanç bakımından Kur’ân okuyan ve okumayan olarak iki meyveye ve iki bitkiye benzetir. Çok orijinal olan bu benzetmede önemli bir hakikat anlatılır. Hadis-i şerifi Ebû Mûsa el-Eş’arî rivâyet ediyor. Resulullah (a.s.m.) şöyle buyurmuştur: “Kur’ân okuyan mü’min, kokusu hoş ve tadı güzel portakal gibidir. “Kur’ân okumayan mü’min de, tadı güzel kokusu olmayan hurma gibidir.

“Kur’ân okuyan münafık, kokusu güzel ve tadı acı olan reyhan bitkisi gibidir. “Kur’ân okumayan münafık ise, kokusu olmayan ve tadı acı Ebû Cehil karpuzu gibidir.” Hadiste ifade edildiği gibi, Kur’ân okuyan ve okumayan mü’minin hali bellidir.

Her ikisi de derecesine göre güzeldir; fakat inancı bakımından içten pazarlıklı münafığın durumu içler acısıdır. Böyle bir insan Kur’ân okusa da Kur’ân’ın kendisine bir faydası yoktur, çünkü kalbi imandan mahrumdur. Kendisi yanan, tükenen, etrafını aydınlatan, fakat ışıktan ve nurdan mahrum kalan bir mum gibidir.

***

Kur’ân’ın kendine özgü bir okuma adabı vardır. Kur’ân’dan iyice istifade etmek için belli başlı şu kurallara uymaya çalışmalıdır.

1. Kur’ân okumaya başlamadan önce derlenip toparlanmalı. Kur’ân okuyan kimse Kâinatın Sahibinin yüce kelâmını okuduğunu, Ona yalvarıp yakardığını, Ona dua ve niyazda bulunduğunu, Onunla konuştuğunun bilincinde olduğunu hatırlamalı.

2. Kur’ân-ı Kerîm yüzünden okunacaksa abdestli olmalı, ezbere okumak için abdest şart değil.

3. Kur’ân okurken kıbleye dönmeli.

4. Bir âyet dahi olsa Kur’ân okumaya başlarken Eûzü-Besmele söylenmeli.

5. Kur’ân’ı bir kalb ve gönül rahatlığı içinde huşû ile okunmalıdır.

6. Kur’ân okurken geçmiş peygamberlerin ve ümmetlerin başından geçenlerden ibret almalıdır.

8. Kur’ân’ı açık açık, tane tane, harflerin çıkış yerine ve tecvid k‡idelerine uyarak, aceleye getirmeden okumaktır.

9. Kur’ân okurken bir rahmet âyeti geldiği zaman Allah’ın rahmetine el açmalı; azap âyeti geçince de Allah’a sığınmalı.

10. Kur’ân okurken ciddiyeti bozan davranışlardan uzak durmalı.

11. Kur’ân okumak için mümkünse sâkin bir vakti seçmeli. Yorgun argın bir vaziyette okunan Kur’ân’dan fazla zevk alınmaz.

12. Kur’ân okurken gürültüden uzak bulunmaya çalışmalı. Hiçbir ihtiyaç yokken Kur’ân okumayı kesip konuşmamalı.

13. Okumayı kesmek veya tamamlamak gerektiğinde Cenâb-ı Hakkın yüce kelâmını tasdik anlamında “Sadakallâhü’l-azîm (Yüce Allah doğru söyledi)” denmeli.

14. Kur’ân okuması bittikten sonra Mushaf’ı açık tutmamalı, üzerine bir şey koymamalı, yüksekçe bir yere bırakmalı.

15. Kur’ân okurken sonlara doğru yaklaşınca Duhâ Sûresinden Nâs Sûresine kadar bütün sûreler arasında tekbir getirilmeli. Daha sonra da hatim tamamlandığında hatim duâsı yapmalı. Bu konuda daha bilgi için Hayatımızdaki Kur’ân isimli kitabımıza bakabilirsiniz.

***

SORU - CEVAP

Yattıktan sonra Kur’ân okunabilir mi?

Hz. Âişe’nin anlattığına göre Peygamberimiz yatmadan önce, ‘Kul hüvallahu ehad,’ ‘Kul eûzü bi-Rabbi’l-felâk,’ ‘Kul eûzu bi-Rabbi’n-nâsi’yi okur, vücudunun her tarafını elleriyle meshederdi. Bunu üç defa yapardı. Bu durumda yatmadan önce okumak mümkün olduğu gibi, yattıktan sonra da okumak câizdir. Fakat bu sırada başını yorganıyla kapatmaması gerekir. Çünkü yorgan bir nevi elbise hükmüne geçer.”